Autisme en ik

Sinds ik weet dat ik autisme heb, heb ik een stukje rust gevonden.

Er waren eerder zoveel zaken die ik niet begreep. Nu begrijp ik waarom ik weken van te voren stress en paniekgevoelens heb als ik naar een sociale bijeenkomst moet. Ik begrijp nu ook waarom ik altijd degene ben die zijn kop boven het maaiveld uitsteekt. Dat men mij (te) direct in de communicatie vindt, snap ik nu ook. Dat ik van de kaart kan zijn als er onverwachts iemand op visite komt, of dat ik stress heb bij het geen idee hebben of ik mensen die langskomen koffie moet aanbieden en op welk tijdstip dit dan moet. Deze zaken werken (vaak) anders bij mensen zonder autisme, ook wel neurotypische mensen genoemd.

Bij heel veel situaties ben ik tien verschillende scenario’s aan het bedenken hoe iets kan verlopen. De vraag “wat als?” kan ik met diverse antwoorden invullen. Uiteindelijk valt de afloop van een situatie vaak mee, maar elke keer is stress bij onduidelijke situaties aanwezig. Mijn hoofd zit continu vol met 20 verschillende dingen waarbij het een weer overloopt in het ander.

Mijn manier om met overprikkeling om te gaan
Ik begrijp nu ook dat mijn manier van met overprikkeling omgaan afstand nemen is. Ik begrijp nu ook dat wanneer men letterlijk te dichtbij komt ik afstand neem. Nu begrijp ik ook dat ik niet ben van het geven van knuffels en iemand een hand geven eigenlijk ook niet prettig vindt. Wat betreft het corona tijdperk heeft mij dit oprecht lucht gebracht. Voor het eerst in mijn leven kon ik zonder stress trakteren op mijn werk. Voor het eerst hoefde ik op mijn werk niet vrij te nemen na de jaarwisseling, omdat de drie zoenen niet meer mochten. Dit zijn zaken die ik niet tegen iedereen kon uitspreken, omdat mensen (in dit geval ook zonder autisme), absoluut niet begrepen wat ik zei.

Sinds ik weet heb van mijn autisme heb ik gekeken hoe ik hier mijn kracht kan uithalen. Dit gaat heus niet zonder slag of stoot, want autisme is en blijft een andere denk- en handelswijze dan de neurotypische denk- en handelswijze. Ik probeer echter beter mijn grenzen te bewaken en vaker te denken, “dat ik nu niet kan voldoen aan een ander zijn verwachting, dat is prima”. Ik kan gewoonweg niet altijd aan de sociale verwachtingen voldoen en ik wil mezelf niet langer pushen en onder druk zetten door mijn eigen gevoel aan de kant te zetten. Mijn doel is de juiste balans te zoeken om mijn leven een beetje leuker en makkelijker te maken. 

Proces betreffende de interne radar
Ik kan heus gesprekken met mensen voeren. Ik ben een gevoelsmens. Ik kan snel schakelen en ik kan flexibel zijn. Ik hou van muziek en ook af en toe wel van een feestje. Maar dat ik dit kan, betekent echter niet dat het mij makkelijk afgaat. Ik kan prima een 1 op 1 gesprek voeren, maar als het over koetjes en kalfjes gaat vergt dit veel energie. Als het gesprek over een onderwerp gaat waar ik niet veel bij voel, dan vergt dit ook veel van mij. Ik moet dan mijn best doen om mijn aandacht er bij te houden en vragen te stellen die aansluiten op het gesprek. Ik ben juist overgevoelig voor een ander zijn houding, gezichtsuitdrukking en wat iemand zegt. Als iemand zijn houding niet overeenkomt met wat er wordt gezegd, dan word ik in verwarring gebracht. Iemand zegt bijvoorbeeld dat het goed gaat, maar zit er heel terneergeslagen bij. Dan is mijn hoofd aan het ratelen om deze tegenstrijdigheid te analyseren. Ook als iemand in eerste instantie A zegt, maar vervolgens zegt hij B waardoor zaken worden verdraaid, dan kan ik mijn irritatie vaak niet onderdrukken. Dit brengt namelijk onduidelijkheid. Ik kan overgevoelig zijn met mijn emoties, maar dit is beperkt tot bij wie ik dit voel.

Ik draai dus “normaal” in de maatschappij mee, maar mijn interne radars maken zoveel overuren dat ik na een dag (of gedurende de dag overprikkeld en oververmoeid kan zijn. Mind My Mind, een film van Floor Adams, geeft een kijkje in het hoofd van een man met autisme. Zij slaat wat mij betreft de spijker op z’n kop als het gaat om het verloop van het proces betreffende de interne radar.

Sinds ik weet dat ik autisme heb, heb ik een stukje rust gevonden.